علت چيست؟
تشخيص
بيماري
ريزش مو در ميان تمام
انسان ها به درجاتي اتفاق مي افتد و اگر چه
اين روند تا ميزان زيادي فيزيولوژيك تلقي
مي شود، ولي به علت نقش قابل توجه اي كه مو
در زيبايي انسان و در روابط وي بازي مي
كند، غالباً باعث مي شود كه افراد در
جستجوي درمان اين روند طبيعي برآيند.
طاسي معمولي مو يا
آلوپسي آندروژنتيك (AGA)
شايعترين علت كم شدن موها است
كه در هر دو جنس زن و مرد رخ مي دهد و با
مينياتوري شدن فوليكول هاي مو و كوتاه شدن
فاز رشد مو مشخص مي شود. لازم به ذكر است كه
موهاي سر سه مرحله مشخص را طي مي كنند. اول
فاز آناژن يا رشد مو است كه ممكن است بين 2
تا 6 سال طول بكشد و حدود 90 درصد موهاي سر
بطور طبيعي در اين مرحله قرار دارند. مرحله
بعدي فاز كاتاژن است كه حدود يك درصد موها
را شامل مي شود و حدود سه هفته طول مي كشد و
بعد مرحله استراحت مو يا مرحلة تلوژن است
كه حدود سه ماه به طول مي انجامد. تغيير در
درصد موها در مراحل مختلف يكي از علل ريزش
مو به حساب مي آيد.
تاثيري كه ريزش مورد در
افراد ميگذارد كاملاً متفاوت است. برخي به
راحتي آن را مي پذيرند، در حاليكه بسياري
هم از آن وحشت زده و نگران مي شوند طوريكه
از هر دارويي براي مداواي آن استفاده مي
كنند و كم نيست مواردي كه اين مداواها
بسيار گران و بي اثر هم هستند.
علت چيست؟
غالباً بيماران د
رمورد علت ريزش مو مي پرسند. شلي نيست كه در
طاسي هاي معمولي سر (AGA)،
ژنتيك نقش مهمي دارد اما مكانيسم آن بخوبي
روشن نيست و نحوه توارث وابسته به يك ژن
نبوده، تحت تاثير ژن هاي مختلف است. غالباً
پسران افراد طاس شانس بيشتري براي طاسي
دارند، در حاليكه اين رابط بين مادران و
دختران آنها كمتر مطرح است.
بسياري از مردم تصور مي
كنند كه كم شدن جريان خون سر باعث ريزش مو
مي شود و بر اين اساس از وسايل مختلفي
استفاده مي كنند تا به تصور خويش اين جريان
خون را تقويت كنند ولي واقعيت آن است كه
جريان خون سر از غني ترين جريان هاي خون
بدن است و نيازي به تقويت ندارد!
بطور خلاصه بايد گفت كه
طاسي معمولي سر به علت اثر هورمونهاي
آندروژن در افرادي كه از نظر ژنتيكي مستعد
هستند، اتفاق مي افتد. هر چند سترون
آندروژن (هورمون مردانه) اصلي در بدن است،
اما متابوليت آن يعني دي هيدروستوترون (DHT) است كه باعث AGA مي شود.
تبديل شدن تستوتروي به DHT
با واسطة آنزيمي بنام 5- آلفا- ردوكتاز
انجام مي شود و همين آنزيم است كه در
درمانهاي جديد مورد توجه قرار دارد. آنچه
قابل ذكر است آن است كه در بسياري از زنان
مبتلا به AGA،
هيچ شواهد ديگري از افزايش آندروژن ها
وجود ندارد.
تشخيص
بيماري
همانطور كه گفته شد
نازك شدن موها در هر دو جنس رخ مي دهد و در
حدود نيمي از افراد قبل از 50 سالگي، درجات
مشخص از طاسي را پيدا مي كنند. غالباً ريزش
مو در مردان زودتر رخ مي دهد و الگوي آن از
نظر باليني با شكل طاسي در زنان متفاوت است.
قبل از درمان AGA بايد مطمئن شد كه علت
ديگري براي ريزش مو وجود ندارد. غالباً
تاريخچة بيماري و معاينة باليني براي حصول
اين اطمينان كافي است ، امّا گاهي
آزمايشات پاراكلينيكي نيز لازم مي شود .
در زنان ، چنانچه
نامنظمي يود ، نازايي ، افزايش موهاي زايد
، ترشح شيراز پستان ها و آكنة كيستيل شديد
وجود داشته باشد بررسي هاي هورموني ضرورت
پيدامي كند . هر چند در اكثر موارد هورمون
ها كاملاً طبيعي هستند و اين پاسخ فوليكول
هاي مو به آندروژن ها است كه دچار تغيير
شده و باعث ريزش مو گشته است .
در عين حال گاهي
بيماريهاي تيروئيد و ساير غدد درون ريز ،
اختلالات تغذيه اي ، كمبود آهن ، مصرف برخي
داروها ، عفونت هاي شديد و بيماريهاي
داخلي نيز باعث ريزش مو مي شوند كه پزشك
معالج با توجّه به تاريخچة بيماري و علائم
باليني و آزمايشات به وجود آنها پي مي برد .
آنچه بيش از هرچيز
بيماران مي خواهند بدانند ، درمان طاسي
سراست . پيش از آن ذكر چند نكتة كلي ضروري
است ،
·
از
مصرف فراورده هايي كه به مو يا پوست سر
آسيب مي رسانند خودداري كنيد . مواد صاف
كنندة مو از جمله اين فراورده ها هستند .
· يك تغذية مناسب ، بخصوص پروتئين كافي براي سلامت مو حياتي است .
· در صورت امكان از مصرف داروهايي كه باعث ريزش مو مي شوند خودداري كنيد
· تمام درمانهاي موجود براي ريزش مو مي بايست براي مدت هاي طولاني و بعضاً تا آخر عمر استفاده شوند .
· ماينوكسيديل :
· مصرف ماينوكسيديل موضعي با افزايش طول مرحلة رشد مو و افزايش ميتوز باعث كاهش ريزش مو و رويش آن مي شود ، در مورد اين دارو بايد توجه داشت كه اثرات آن پس از حدود 4ماه ظاهر مي شود در ابتداي مصرف برخي دچار ريزش موهاي موقتي مي شوند كه نبايد ايجاد نگراني كند . نكتة مهم ديگر آن است كه با قطع مصرف آن ، موها مجدداً ريزش پيدا كرده و به وضعيت سابق برمي گردند. علاوه بر اين برخي دچار افزايش موهاي صورت مي شوند كه اين مسئله به ويژه در زنان ميتواند ايجاد نگراني كند .
· استراديول :
· به نظر ميرسد مصرف 17-آلفا استراديول با تحريك آروماتاز و تبديل متابوليسم تستوسترون به 17-بتا-استراديول و كاهش سنتز DHT باعث بهبود رويش مو مي شود .
هورمون هاي ضد آندروژن
· : با نظر پزشك ، در مواردي مي توان ازاستروژن هاي خوراكي ، اسپيرونولاكتون و سيپرو ترون استت دردرمان AGA استفاده كرد .بديهي است كه اين درمانها تنها در زنان قابل مصرف است .
· فيناسترايد :
· فيناسترايد خوراكي است به ميزان يك ميلي گرم در روز دارويي است كه با مهار اختصاصي آنزيم 5- آلفا-ردوكتاز تيپ دو باعث افزايش رشد مو شده و در حدود 3/2 مردان اثرات بهبود دهنده دارد . اين دارو درحال حاضر تنها براي مردان مجاز شناخته شده است و مصرف آن در زنان مي تواند باعث ايجاد ناهنجاريهايش در جنين شود . فيناسترايد داروي كم خطري است كه با داروي ديگري تداخل نداشته ، تاثيري روي كبد ، كليه ، مغز استخوان ، چربي هاي خون و... ندارد . اين دارو ممكن است قواي جنسي را در درصد كمي از مردان كم كند اما تاثيري روي ساخت اسپرم و باروري مردان ندارد.
درمان هاي جراحي :
· امروزه روشهاي جراحي بصورت مايكروگرافت نتايج خوبي در درمان AGA ، بخصوص در موارد شديد داشته است .
· ژن تراپي :
·
شايد
در آينده اي نه چندان دور ، ژن تراپي راه حل
كاملي براي اين مشكل ديرينة بشر پيدا كند .
تا آن زمان به داروهاي موجود بسنده كنيد و
به دنبال معجزه تباشيد!
