آکنه

علت

آکنه از شايعترين بيماري هاي پوست است طوري که تقريبا تمام نوجوانان به درجاتي به آن دچار مي شوند. اين بيماري در نتيجه انسداد مجاري غدد چربي پوست ايجاد شده و سپس با افزوده شدن التهاب و عوامل ميکروبي شدت مي گيرد

آکنه غالبا در خانم ها بيشتر ديده ميشود اما در عوض معمولا در آقايان شديدتر است.

مهمترين عامل افزايش ترشحات غدد چربي يا همان غدد سباسه است که به خصوص در صورت وسينه و پشت تمرکز دارند. با افزايش اين ترشحات و انسداد مجاري غدد به تدريج عوامل ميکربي و التهاب نيز اضافه شده و علائم آکنه پديدار مي شود

نقش تغذیه

شايد اين شايع ترين سئوالي باشد که يک متخصص پوست از بيمار خود مي شنود. واقعيت آن است که پاسخ به اين سوال چندان روشن نيست. آنچه مسلم است اين است که يک الگوي غذايي مناسب و عاري از کربوهيدرات زياد براي سلامتي ضروري است اما تاکنون هيچ مطالعه اي بطور يقين رابطه اي بين آکنه و تغذيه را ثابت نکرده است. بهترين توصيه آن است که بيمار از خوردن غذاهايي که خود تصور ميکند باعث تشديد بيماري وئ ميشود پرهيز کند

آنچه اخیرا به عنوان یک عامل تشدید کننده آکنه مطرح شده است نقش فراورده های لبنی است که برای اطلاع بیشتر در این باره میتوانید به این سایت مراجعه کنید؛

www.acnemilk.com

نقش سایر عوامل

برخي از مواد آرايشي به خصوص آنهايي كه چربي زيادي دارند باعث تشديد آكنه مي شوند. لذا بهتر است حتي الامكان ازا اين مواد استفاده نشود و در صورت لزوم از موادي استفاده شود كه پايه آبي داشته و غير کمدون زا باشند.

مطمئناً استرس مي تواند باعث تشديد آكنه شود. حداقل اين است كه افراد مضطرب معمولاً بيش از حد صورت خود را دستكاري مي كنند و اين امر باعث بدتر شدن آكنه و به جا ماندن علامت و اسكار مي شود.

درمان

اصول كلي:

- درمان آكنه بهتر است از همان علائم ابتدايي شروع شود تا از بروز اسكار جلوگيري شود.

- درمان آكنه به چندين ماه زمان نياز دارد و در ماه اول ممكن است تغيير محسوسي در پوست خود احساس نكنيد، بنابراين نبايد سريعاً دارو يا پزشك خود را تغيير دهيد.

- درمان آكنه بر حسب نوع آكنه متفاوت خواهد بود و براي همه يكسان نمي باشد.

درمان هاي موضعي:

- آنتي بيوتيك هاي موضعي منجمله اريترو مايسين و يا كليندامايسين موضعي كه سال هاست در درمان آكنه هاي خفيف تا متوسط بكار مي روند.

- رتينوئيدهاي موضعي همانند ترتينوئين، ايزوترتينوئين و آدا پالن (ديفرين) كه به خصوص روي پيش سازهاي جوش يعني كمدوها موثرند.

کرم های رتینویید فرآورده هایی هستند که از ویتامین آ مشتق میشوند. این کرم ها خواص مختلفی دارند و به خصوص در درمان آکنه کاربرد دارند. این دارو ها باعث میشوند که لایه شاخی پوست کمتر شود، به این ترتیب منافذ فولیکول ها باز شده و از بروز کمدو ها (جوش های سر سیاه و سر سفید) جلوگیری میشود. همین کمدو ها هستند که در صورت ملتهب شدن جوش های قرمز یا چرکی را ایجاد میکنند. علاوه بر این،کرم های رتینویید همراه با برخی دارو های دیگر برای بهبود لک یا اثرات پیری پوست هم کاربرد دارند. این کرم ها با اسامی مختلف و گاه با فرمولاسیون های مختلف در بازار دارویی موجودند.ا

اشکال عمده ترتینویین ایجاد تحریک پوست (irritation) است که خود را به صورت قرمزی، خشکی و بروز پوسته نشان میدهد. به همین علت بسیاری از بیماران به محض استفاده ،از ادامه مصرف منصرف میشوند!

برای کاستن از این اثرات بهتر است قبل از مصرف به چند توصیه توجه کنید:

· نیم ساعت پیش از زدن کرم صورت خود را بشویید. بعد از نیم ساعت (و نه بلافاصله!) پس از شستشو ،مقدار بسیار کمی از کرم را در موضع بمالید. از مالیدن کرم به دور چشم و دهان خودداری کنید.

· چنانچه تحریک پوستی شدیدی ایجاد شد پس از نیم ساعت مجددا صورت خود را بشویید. در غیر این صورت اجازه دهید تا صبح کرم روی صورت بماند و صبح روز بعد آنرا شستشو دهید. در صورت بروز خشکی شدید ، پس از شستشو از کرم مرطوب کننده استفاده کنید و روی مرطوب کننده ضد آفتاب بزنید.

· در صورت تحمل پوست میتوانید هر شب از کرم استفاده کنید ،در غیر این صورت فواصل استفاده از کرم را طولانی تر کنید.

· اثرات مطلوب رتینوییدها پس از چندین هفته و یا گاه پس از چندین ماه حاصل میشود،بنابر این قدری حوصله کنید !

- بنزوئيل پراكسيد كه استفاده از آن به خصوص در كاستن ميزان مقاومت دارويي به آنتي بيوتيك ها كمك مي كند

- كمدوليتيك هاي موضعي

درمان هاي خوراكي:

- آنتي بيوتيك هاي خوراكي كه در موارد متوسط تا شديد آكنه مصرف مي شوند و با كم كردن تعداد باكتري هاي سطح پوست و اثرات ضد التهابي باعث بهبودي جوش مي شوند.

- داروهاي هورموني منجمله برخي قرص هاي ضد بارداري و ساير داروهايي كه اثرات ضد آندروژني دارند﴿ ﮬﻣﺎﻨﻧﺪ ﺍﺴﭘﯾﺮﻮﻨﻭﻠﺎﮐﺗﻭﻥ﴾ كه البته تنها در خانم ها قابليت مصرف دارند.

- رتينوئيدهاي خوراكي يا ايزوترتينوئين (آكوتان) كه غالباً براي آكنه هاي شديد و مقاوم توصيه مي شود. اين دارو كه در سال 1982 توسط FDA مورد تاييد قرار گرفت، در واقع اولين داروي خوراكي اختصاصي براي آكنه بوده و تنها دارويي است كه روي هر چهار علت زمينه ساز آكنه موثر است با اين حال مصرف اين دارو بايد كاملاً تحت نظر پزشك و پس از انجام آزمايشات لازم صورت گيرد. مهمترين عارضة جانبي اين دارو، خطراتي است كه بر روي جنين خواهد داشت و لذا مصرف آن در خانم ها در سنين باروري ميبايست حتماً همراه با راه پيشگيري مطمئني براي بارداري باشد.

آکوتان داروي بسيار موثري است که اگر به درستي استفاده شود عارضه اي نداشته ميتواند زندگي بيمار را دگرگون سازد

دکتر اميد زرگري